Winterslaap faciliteit

[Maurice Smits]

Hallo,

Ik ben nieuw op dit forum en sinds kort lid van de salamander vereniging. Ik heb geen salamanders in huis maar wel in de tuin. Nog niet zo heel lang geleden een vijver aangelegd in de tuin volgens het principe van Ada Hofman. Voor wie dat niets zegt, geen filters, chemicaliën of andere toevoegingen alleen verschillende en veel zuurstofplanten. Er zit ook een moeras gedeelte met verschillende moerasplanten. Om de rand en zijkanten af te werken is er veel steen gebruikt, ruim 7m3 bentheimer zandsteen. Zal foto's toevoegen.
Er komen geen vissen in de vijver alleen amfibieën, na 1 nacht zat er al een rugstreeppad in en een bruine kikker en inmiddels zitter en ook 2 poelkikkers in en heb ik verschillende larven gezien van Lissotriton vulgaris.

De vraag die ik heb is hoe ik de winterslaap gelegenheid zo optimaal mogelijk kan maken. Voor de overwinteraars in de vijver zal ik wat dakpannen op het diepe gedeelte neerleggen, ca 80cm maar wat voor de land overwinteraars.

In de tuin ben ik de salamanders vaak tegengekomen onder grote stapels snoeihout of onder bielzen.

Kruipen ze ook graag onder de stenen? Ik schat dat aan de zijkant de kanalen tussen de stenen zo'n 30 tot 40 cm diep gaan. Is dit voldoenden of zal ik enkele pvc buizen gevuld met bladeren en mos schuin ingraven?

Hoor graag hoe jullie er over denken.

Groetjes Maurice

[joost.v.wijk]

Waar is de vijver mee aangelegd? (ik ben namelijk niet zo'n fan van A.H. ;) )

[Maurice Smits]

Met folie.
Hoezo geen fan?

[joost.v.wijk]

Omdat ik van mening ben dat principe op langere termijn niet werkt.
Als je geen goed filter hebt op een vijver, gaat het na enkele jaren fout (hoe groter de vijver, hoe langer het wordt uitgesteld).
In een folievijver kan het water nergens heen, behalve bij verdamping. Afvalstoffen en mineralen zullen er altijd inblijven. Haar principe werkt als een natuurvijver (nu is folie al niet iets natuurlijks). In een natuurlijke vijver zit een natuurlijke bodem, waar water weg kan zakken tot grondwater. In die bodem zit een enorme bacteriecultuur, iets wat je in een folievijver nooit voor elkaar krijgt, tenzij je een 30-40 cm. dikke bodemsubstraat gebruikt, die het grootste gedeelte van de vijver beslaat, of een goed filter gebruikt (filter is eigenlijk niks anders dan d.m.v. filtersubstraat oppervlakte vergroten om een zo'n groot mogelijke bacterie-/micro-organismencultuur te verkrijgen).
In de aquariastiek werkt het hetzelfde, maar dan in het klein. Als je geen gebruik maakt van een filter, zul je met regelmaat water moeten verversen. Hoe ga je dit realiseren in een vijver?

[Maurice Smits]

Aha duidelijk verhaal, heb wel substraat in moeras als bodem, geen 30 cm. Na regenval loopt de vijver over.
Ga het zien!  :D
Nog ideeën betreft de winterslaapplek?

[joost.v.wijk]

Vrij diepe kuil graven en volstorten met puin (stenen, takken bladeren mosplakken etc). Gooi maar mooi vol, tot je er een bult op hebt liggen, veel afdekken met platte stenen, mossen en bladeren, en dan gaat dat wel goed komen.

[Maurice Smits]

Dank voor de tip!

[MartinS]

Ik ben het met Joost eens dat een dergelijke vijver geen biologische vijver is maar eigenlijk een gesloten systeem oftewel een soort van een groot aquarium in de tuin. Je zult uiteindelijk veel hulpmiddelen en man uren in je vijver moeten steken om hem goed draaiende te houden. Op het oog lijkt het principe aantrekkelijk maar ik denk dat je bij de aanleg niet moet bezuinigen op het filter, uiteindelijk leidt dit alleen tot een grote bak vol erwtensoep.

Naast een kuil afgedekt met bladeren en/of tuinafval kunnen er ook nog andere plekken gecreëerd worden rondom de vijver door stapels brandhout, steen, dakpannen of ander materiaal in de buurt van de vijver neer te leggen. Verder zijn takken/snoeihout geschikt en een composthoop. Geef de dieren een keuze mogelijkheid zodat ze kunnen kiezen tussen de plaats, en droog of vochtig zitten. Creëer deze voorzieningen wel op tijd omdat de diertjes in de nazomer al aan land kunnen gaan.
Zorg daarnaast ook voor schuilmogelijkheden in de vijver zelf. Ik weet niet hoe diep de vijver is maar ik zou ervoor zorgen dat hij niet in zijn geheel dichtvriest. Ofwel gebruik maken van beluchten van de vijver om door  beweging in het water bevriezing uit te stellen. Zo ontstaat er voldoende lucht onder het ijs om de dieren te laten overwinteren (luchtpomp wel uitzetten bij totale bevriezing!).

[Roy van Grunsven]

Veel natuurlijke stilstaande wateren zijn ook een gesloten systeem. Veel vennen en poelen hebben een leem of ijzeroerlaag die hetzelfde functioneerd als een laag folie. Anders zouden er op de Hoge Veluwe geen vennen kunnen zijn (Er is een schijngrondwaterspiegel ver boven de echte grondwaterspiegel vaak op vele meters diepte).
Mineralen en afvalstoffen hoef je natuurlijk alleen af te voeren als ze ook toegevoegd worden. Er is wel een beetje aanvoer van nutrienten door stikstofdepositie en bladval maar dat is beperkt en kun je door af en toe planten te snoeien compenseren.

Dus een groot aquarium in je tuin waar je geen vissen in hebt (geen visvoer!) kan gewoon op een natuurlijke manier functioneren.
Er zijn ook veel voorbeelden van vijvers waarbij dit prima gaat.

[joost.v.wijk]

Ik heb te vaak gezien, dat het na enkele jaren fout gaat, en zoals ik al zei, hoe groter de vijver, des te langer het duurt.
Ik ben van mening dat je een natuurlijke ven nog steeds niet kan vergelijken met een vijver van hooguit enkele kubs water. De biodiversiteit in echte natuurlijke poelen, vennen etc. is vele malen groter dan je ooit in een tuinvijver kan creëren.

Ik zou gewoonweg geen risico lopen, en toch een filter er op aansluiten.

[Maurice Smits]

allen hartelijk dank voor de tips die ik heb gekregen over de winterslaap faciliteit, zal er meerdere maken op meerdere plekken, zowel droog als minder droog met puin, hout, mos, bladeren en stenen. Ga hier komend weekend mee aan de gang dus dat is op tijd klaar!!! Fijn!

Onbedoeld is hier de discussie ontstaan over wel of niet filteren in de vijver. Wij hebben er heel bewust voor gekozen om niet met een filter aan de gang te gaan, totaal niet uit uit oogpunt voor besparing. Ken mensen in mijn omgeving die wel al jaren met alleen water planten een hele gezonde vijver hebben dus wil het echt gaan proberen.

Heb nog wel nagedacht over de opmerking van Joost over dat de stoffen niet de vijver uit kunnen  ;). Dit is niet helemaal waar. Veel 'afval' stoffen worden door de moerasplanten opgenomen als 'voeding' stof om te groeien, deze verharden en zodra deze verdorren breek ik ze af en verwijder deze uit de vijver. De muggenlarven, libelle larven nemen ook stoffen op uit de vijver die ze weer meenemen als ze het water verlaten. Het lijkt mij dat er dus best wel uitwisseling zal plaatsvinden.
Helemaal eens dat er geen uitwisseling is het met grond water in een folievijver maar vraag me af in welke maten dat wel is met andere sloten en hoe zit het dan met meertjes die ontstaan in een berg dal met alleen rots ondergrond.  :D

Onze vijver is ca 5x4 meter en meerder diepte zones, >80cm op het diepst, een deel met ca 50cm voor de lelie en een hele strook van 20cm met een schuine oplopende over.

De intentie is om voor inheemse amfibieën maar ook insecten een veilige maar prettige omgeving te creëren en de toekomst zal uitwijzen in hoeverre dat lukt.

Dank voor de tips en de discussie zet je toch weer aan het denken  :)

[joost.v.wijk]

Heb nog wel nagedacht over de opmerking van Joost over dat de stoffen niet de vijver uit kunnen  ;). Dit is niet helemaal waar. Veel 'afval' stoffen worden door de moerasplanten opgenomen als 'voeding' stof om te groeien

Die afvalstoffen moeten eerst worden verwerkt door slakken en andere kleine diertjes. De afvalstoffen die daar weer uit komen, moeten worden verwerkt door bacterieën en micro-organismen. Dan pas heb je voedingsstoffen voor planten. Ontbreekt 1 (of deels) van deze schakels, hopen afvalstoffen zich op, en gaat het fout.

Helemaal eens dat er geen uitwisseling is het met grond water in een folievijver maar vraag me af in welke maten dat wel is met andere sloten en hoe zit het dan met meertjes die ontstaan in een berg dal met alleen rots ondergrond.  :D

Sloten worden eens per jaar helemaal uitgebaggerd, anders slibt de hele boel dicht.

Water van een meer in een bergdal komt van beekjes. Hier stroomt van alles bij mee, zand, gruis, kiezels etc. In zo'n meer zit dus wel een degelijke bodemsubstraat. Overigens is het mineralenpercentage erg hoog, en groeien er maar weinig waterplanten, voor zover ik weet.

Enfin: Ik ben benieuwd hoe je vijver het zal gaan doen op langere termijn. Succes. Ik hoop dat het lukt.